Witaj, majowa jutrzenko!
W najbliższy wtorek przypada Święto Konstytucji 3 Maja. W tym roku majówka przypada w niedzielę, poniedziałek oraz wtorek. Będzie można więc przedłużyć sobie nieco weekend. Święto Konstytucji 3 Maja kojarzone jest przede wszystkim z majówką, czyli dniem wolnym od pracy. Nie da się jednak ukryć, że data ta powinna kojarzyć się także z ważnym wydarzeniem historycznym, jakie miało miejsce w 1791 r. Wówczas miało miejsce uchwalenie pierwszej w Europie i drugiej na świecie ustawy rządowej regulującej ustrój prawny Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
Kilka najważniejszych historycznych informacji dotyczących Konstytucji 3 Maja:
- data uchwalenia konstytucji: 3 maja 1791 r., podczas obrad Sejmu Czteroletniego
- autorzy: Król Stanisław August Poniatowski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj
- postanowienia: wprowadzenie trójpodziału władzy, zniesienie „liberum veto” i „wolnej elekcji”, nobilitacja mieszczan, katolicyzm religią panującą
Podczas uroczystości związanych ze Świętem Konstytucji 3 Maja często śpiewa się pieśń „Witaj, majowa jutrzenko!”, która bezpośrednio nawiązuje do wydarzeń sprzed 225 lat. Oto tekst pieśni:
Tekst piosenki:
Witaj majowa jutrzenko,
Świeć naszej polskiej krainie,
Uczcimy ciebie piosenką,
Która w całej Polsce słynie.
Witaj maj, piękny maj,
U Polaków błogi raj.
Witaj dniu trzeciego maja,
który wolność nam zwiastujesz.
Pierzchła już ciemiężców zgraja.
Polsko, dzisiaj tryumfujesz!
Witaj maj, piękny maj,
U Polaków błogi raj.
Nierząd braci naszych cisnął,
Gnuśność w ręku króla spała,
A wtem trzeci maj zabłysnął –
I nasza Polska powstała.
Witaj maj, piękny maj,
Wiwat wielki Kołłątaj!
Ale chytrości gadzina
Młot swój na nas gotowała,
Z piekła rodem Katarzyna
Moskalami nas zalała.
Chociaż kwitł piękny maj,
Rozszarpano biedny kraj.
Wtenczas Polak z łzą na oku
Smutkiem powlókł blade lice
Trzeciego maja co roku
Wspominał lubą rocznicę.
I wzdychał: Boże daj,
By zabłysnął trzeci maj!
Na ustroniu jest ruina,
W której Polak pamięć chował,
Tam za czasów Konstantyna
Szpieg na nasze łzy czatował.[1]
I gdy wszedł trzeci maj
Kajdanami brzęczał kraj.
W piersiach rozpacz uwięziona
W listopadzie wstrząsła serce,
Wstaje Polska z grobów łona,
Pierzchają dumni morderce.
Błysnął znów trzeci maj
I już wolny błogi kraj!
Próżno, próżno, Mikołaju
Z paszcz ognistych w piersi godzisz,
Próżno rząd wolnego kraju
Nową przysięgą uwodzisz.
To nasz śpiew: wiwat maj!
Niech przepadnie Mikołaj!
O zorzo trzeciego maja!
My z twoimi promieniami
Przez armaty Mikołaja
Idziem w Litwę z bagnetami.
Wrogu, precz! Witaj maj
Polski i litewski kraj!